Każdy pracownik z racji członkostwa w Pracowniczej Kasie Zapomogowo – Pożyczkowej zobligowany jest do przestrzegania zapisów statusu kasy, z którego wynikają wprost obowiązki i prawa każdego członka. Zostały one także wymienione w art. 8 i 9 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 19 grudnia 1992 r. w sprawie pracowniczych kas zapomogowo-pożyczkowych oraz spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych w zakładach pracy (Dz.U. 1992 nr 100 poz. 502).
O przyjęciu do Kasy Zapomogowo – Pożyczkowej decyduje zarząd kasy nie później niż w ciągu miesiąca od momentu złożenia przez pracownika, chcącego przynależeć do PKZP, deklaracji członkowskiej. Stosowną uchwałą pracownik zostaję przyjęty w poczet członków, co ostatecznie potwierdza wniesieniem opłaty wpisowej, której wysokość wyrażona jest w formie procentowej lub kwotowej.
Każdemu członkowi z tytułu przynależności od PKZP przysługują istotne uprawnienia, wśród których należy wymienić prawo do gromadzenia oszczędności według zasad określonych w statucie, korzystania z pożyczek, ubiegania się o udzielenie zapomogi w razie wydarzeń losowych. Dodatkowo członek kasy może aktywnie uczestniczyć w obradach walnego zgromadzenia, wybierać członków zarządu PKZP i komisji rewizyjnej oraz być wybieranym do pełnienia funkcji w organach kasy.
Z racji członkostwa w PKZP pracownik zobowiązuje się do comiesięcznego wnoszenia zadeklarowanych wkładów w wysokości ustalonej na walnym zebraniu PKZP lub wyrażenia zgody na ich potrącanie z otrzymywanego wynagrodzenia za pracę lub zasiłku: chorobowego bądź macierzyńskiego. Ich wysokość może być jednakowa dla wszystkich członków, zróżnicowana w zależności od zarobków, indywidualnie zadeklarowana przez poszczególnych pracowników. Oprócz zobowiązań o charakterze finansowym każdy członek kasy zobligowany jest do przestrzegania statusu kasy oraz uchwał podejmowanych przez organy statutowe PKZP.
W sytuacji gdy członek kasy nie wywiązuje się z podstawowych obowiązków członkowskich, uchwałą zarządu PKZP może zostać wykluczony z kasy zapomogowo – pożyczkowej. Skreślenie z listy członków ma miejsce także na własną prośbę pracownika, jak również w przypadku ustania zatrudnienia (nie dotyczy sytuacji gdy nabywa on uprawnienia emerytalne / rentowe) lub jego śmierci.
Każdemu byłemu członkowi kasy przysługuje prawo do zwrotu wniesionych wkładów, po uprzednim uregulowaniu zobowiązań finansowych wobec PKZP.
